Batá drums

De batá drums en hun verfijnde polyritmes houden een eeuwenoude traditie in ere. Aanvankelijk kwam deze muziekstijl uit het huidige Nigeria en Benin, waarna het naar Cuba is overgewaaid. Men gebruikt de batá drums traditioneel bij culturele activiteiten en feesten, maar ook bij religieuze ceremonies van de Afrocubaanse ‘Regla de Ocha’ religie.  De naam van deze religie is Lukumí of Santería.

Structuur van de Batá

De muziek van de Afro-Cubaanse Yoruba of Lukumí bestaat voornamelijk uit complexe en ingewikkelde ritmische patronen. Die ritmes speelt men met de batá drums.  Soms begeleid door kleine percussie, zoals maracas of een cowbell. Yorubazang is ook een heel belangrijk onderdeel van deze muziek, waarbij zangers oude verhalen uit hun thuisland in Afrika vertellen. Anderzijds konden ze de moraal van een verhaal overbrengen. Echter over het algemeen worden zowel de zang als de batá drums gebruikt om te bidden tot de Orishas. Dit zijn de goden van de Afro-Cubaanse ‘Lukumį’ of ‘Regla de Ocha’ religie.

Deze verhalen en gebeden worden van generatie op generatie mondeling doorgegeven en dit al enkele honderden jaren, zo niet duizenden. De namen voor deze liederen zijn “cantos” of “rezos” genoemd, en omvatten een leadzanger en een koor (coro). Corozangers zingen vaak precies dezelfde teksten als de leadzanger.

Hoe zien de Batá drums eruit?

De bata’s zijn trommels die aan elke kant twee huiden hebben, waarbij de ene kleiner is dan de andere. De kleine heet cha of chacha en de grote  heet enu. Soms zijn de trommels (vaak alleen de grootste) versierd met klokkenspel, genaamd “Chaworo”.

Deze trommels vormen een familie die uit drie personen bestaat:

• de okonkolo (de kleinste, ook wel het kind genoemd)
• de itotele (de middelste, aangeduid als de vader of het mannetje)
• de iya (grootste, aangeduid als moeder of vrouw).

Elke trommel heeft zijn rol in de familie, die met elkaar omgaan en praten als een familie die aan de eettafel zit. Waarbij elke ritmische compositie uit vaste onderdelen bestaat, namelijk vrije delen, variaties en gesprekken.

Over de muziek

Bij het spelen in een religieuze context geven de bata drums boodschappen door aan de Orishas. Elk ritme behoort tot een specifieke Orisha en elke partij of sectie van een compositie heeft een specifiek doel. Er zijn enkele honderden composities gewijd aan het hele Orisha pantheon. Bij het spelen op feesten en culturele bijeenkomsten bespeelt men de trommels voor puur genot, voor zowel niet-religieuze als religieuze ritmes.